Category Archives: Ήπειρος

Mεταφερόμαστε στο Γιρομέρι Θεσπρωτίας τις ημέρες του Πάσχα. Μέσα από τον κινηματογραφικό φακό γινόμαστε παρατηρητές της καθημερινότητας και των ανθρώπων αυτού του μικρού χωριού και αναζητούμε τις ρίζες ενός ξεχωριστού εθίμου. Μέσα από τα τραγούδια, τα λόγια και τους ήχους οι λιγοστοί του κάτοικοι προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανές τις παραδόσεις, τους θρύλους και να δώσουν συνέχεια στη ζωή ακόμα και μετά το τέλος της. Συνέχεια →

Αυτά συνέβησαν στην Άρτα. Το άλλο, κοντά στο Μέτσοβο, κάτω απ’ το Προσγόλι. Άγριος εκεί ληστής, ο Μπρούζος, φοβέρα για τους Τούρκους και απειλή. Μα και για τους Χριστιανούς μπελάς, αφού, συχνά, αυτοί πληρώναν τα σπασμένα. Κι έβαλαν οι προεστοί σκοπό να τόνε διώξουν· μαζεύοντας χρήματα να τόνε δελεάσουν. Κάποτε -μεγάλο το ποσό- ο Μπρούζος πείστηκε. Μα αντί οι προεστοί να του τα δώσουν, τον …πλήρωσαν με φονικό. Έτσι τους μείναν τα λεφτά, τους μείνανε και οι τύψεις. Στο τέλος οι ενοχές τούς φέρανε στην εκκλησία. Και ο παπάς: -γιοφύρια αν θα χτίσετε, θα πάρετε συχώριο..!

Συνέχεια →

Δύσκολα, αλλά στα αλήθεια όμορφα χρόνια. Μπορεί να μην υπήρχε τηλεόραση, παρά μόνο ένα παλιό ραδιόφωνο με λυχνίες. Μπορεί να μην υπήρχαν τηλέφωνα, εκτός από το μοναδικό στον καφενέ του χωριού. Μπορεί να μην υπήρχε διαδίκτυο. Υπήρχε, όμως, κοινωνία και επικοινωνία, που, παρότι σήμερα υπάρχουν τόσα τεχνολογικά μέσα, είναι ελλιπής ή ανύπαρκτη, γιατί κλειδαμπαρώθηκαν και σκυθρώπιασαν οι θλιμμένοι άνθρωποι, και δεν είναι ολάνοιχτο το μέσα τους. Συνέχεια →

Κείμενο – φωτό: Βασίλης Μαλισιόβας* Άλλαξε για τα καλά ο καιρός. Ραγδαίες βροχοπτώσεις σε όλη τη χώρα. Το ξέραμε όμως από μέρες. Αλλά… τι καιρό θα κάνει το Σαββατοκύριακο που έχετε κανονίσει να πάτε εκδρομή; Τη Δευτέρα απόγευμα που είναι … Συνέχεια →

Κι ερχόμαστε στο σήμερα, στα χρόνια τα δικά μας. Δυστυχώς αυτά που ακούμε δεν είναι δημοτικά τραγούδια, και όπως εύστοχα παρατήρησε κάποιος: «Κακοποίηση της μουσικής άνευ οίκτου». Δεν ξέρω τι φταίει στη σημερινή εποχή και όλα έχουν ισοπεδωθεί. Τα πανηγύρια σήμερα είναι σουβλάκι, κουτάκια μπύρας, και από μουσική «οπώ πωπώ πωπώ θα τρελαθώ».
Συνέχεια →

Τα παιδιά και οι νέοι της ενορίας της Αγίας Θεοδώρας, συγκεντρώνουν από νωρίς το πρωί, κορμούς δένδρων και αλλά ξύλα στο προαύλιο του ναού και τα τοποθετούν σε σχήμα κώνου. Κατά το παρελθόν, μάζευαν τα ξύλα τις προηγούμενες ημέρες από τις όχθες του Άραχθου ποταμού. Η μεγάλη φωτιά που καίει για πολλές ώρες, ανάβει αμέσως μετά την ακολουθία της Σταύρωσης. Πλήθος πιστών συγκεντρώνεται στο προαύλιο του Ιερού Ναού και συμμετέχει στην αναβίωση του εθίμου, το οποίο κάθε χρόνο διατηρεί και συνεχίζει ο Σύλλογος της Ενορίας Αγίας Θεοδώρας. Συνέχεια →

Ο αργαλειός ως οικιακό εργαλείο είναι αρχαιότατο και αναφέρεται από τον Όμηρο ως ιστός. Η Πηνελόπη ύφαινε τη μέρα και ξεΰφαινε τη νύχτα για να ξεγελά με τον τρόπο αυτό τους «μνηστήρες» ώστε να την περιμένουν ώσπου να τελειώσει το «διασίδι» της. Η θεά Αθηνά στην αρχαιότητα προστάτευε την υφαντική τέχνη γι’ αυτό ονομαζόταν «Έργανη Αθηνά». Πολλά από τα δημοτικά μας τραγούδια είναι αφιερωμένα στον αργαλειό και την ύφανση. Συνέχεια →

Με ιδιαίτερη ικανοποίηση θα παρουσιάσουμε στο αξιότιμο κοινό και τους αναγνώστες της εφημερίδας «Πρωινός Λόγος» τα τραγούδια του παλαιού παραδοσιακού Ηπειρώτικου Γάμου της περιόδου 1800 και νωρίτερα. Η Συλλογή των τραγουδιών αυτών που κάνουμε, οφείλεται κατ’ αρχήν στη μνημειώδη εργασία του Φιλέλληνα Γάλλου συγγραφέα Κλαύδιου Φωριέλ, η πρώτη Συλλογή των Ελληνικών Δημοτικών Τραγουδιών, δημοσίευσε στο Παρίσι κατά τα έτη 1824 – 1825 σε δυο τόμους, καθώς και στα ανέκδοτα Αρχεία αυτού που βρίσκονται στη Βιβλιοθήκη στο Παρίσι Academie des Inscriptions, (πάνω από 10.000 σελίδες χειρόγραφες). Συνέχεια →

Στις 15 Αυγούστου αναβιώνει η «βαρκαρόλα» ένα έθιμο το οποίο αναπαριστά την επιστροφή των Παργινών και των Ιερών Κειμηλίων στην ελεύθερη πλέον πόλη της Πάργας, αφού σύμφωνα με την ιστορία της πόλης, οι κάτοικοι εγκατέλειψαν την Πάργα, όταν αυτή πουλήθηκε από τους Άγγλους στον Αλή Πασά το 1819. Συνέχεια →