Category Archives: Ήπειρος

Κι ερχόμαστε στο σήμερα, στα χρόνια τα δικά μας. Δυστυχώς αυτά που ακούμε δεν είναι δημοτικά τραγούδια, και όπως εύστοχα παρατήρησε κάποιος: «Κακοποίηση της μουσικής άνευ οίκτου». Δεν ξέρω τι φταίει στη σημερινή εποχή και όλα έχουν ισοπεδωθεί. Τα πανηγύρια σήμερα είναι σουβλάκι, κουτάκια μπύρας, και από μουσική «οπώ πωπώ πωπώ θα τρελαθώ».
Συνέχεια →

Τα παιδιά και οι νέοι της ενορίας της Αγίας Θεοδώρας, συγκεντρώνουν από νωρίς το πρωί, κορμούς δένδρων και αλλά ξύλα στο προαύλιο του ναού και τα τοποθετούν σε σχήμα κώνου. Κατά το παρελθόν, μάζευαν τα ξύλα τις προηγούμενες ημέρες από τις όχθες του Άραχθου ποταμού. Η μεγάλη φωτιά που καίει για πολλές ώρες, ανάβει αμέσως μετά την ακολουθία της Σταύρωσης. Πλήθος πιστών συγκεντρώνεται στο προαύλιο του Ιερού Ναού και συμμετέχει στην αναβίωση του εθίμου, το οποίο κάθε χρόνο διατηρεί και συνεχίζει ο Σύλλογος της Ενορίας Αγίας Θεοδώρας. Συνέχεια →

Ο αργαλειός ως οικιακό εργαλείο είναι αρχαιότατο και αναφέρεται από τον Όμηρο ως ιστός. Η Πηνελόπη ύφαινε τη μέρα και ξεΰφαινε τη νύχτα για να ξεγελά με τον τρόπο αυτό τους «μνηστήρες» ώστε να την περιμένουν ώσπου να τελειώσει το «διασίδι» της. Η θεά Αθηνά στην αρχαιότητα προστάτευε την υφαντική τέχνη γι’ αυτό ονομαζόταν «Έργανη Αθηνά». Πολλά από τα δημοτικά μας τραγούδια είναι αφιερωμένα στον αργαλειό και την ύφανση. Συνέχεια →

Με ιδιαίτερη ικανοποίηση θα παρουσιάσουμε στο αξιότιμο κοινό και τους αναγνώστες της εφημερίδας «Πρωινός Λόγος» τα τραγούδια του παλαιού παραδοσιακού Ηπειρώτικου Γάμου της περιόδου 1800 και νωρίτερα. Η Συλλογή των τραγουδιών αυτών που κάνουμε, οφείλεται κατ’ αρχήν στη μνημειώδη εργασία του Φιλέλληνα Γάλλου συγγραφέα Κλαύδιου Φωριέλ, η πρώτη Συλλογή των Ελληνικών Δημοτικών Τραγουδιών, δημοσίευσε στο Παρίσι κατά τα έτη 1824 – 1825 σε δυο τόμους, καθώς και στα ανέκδοτα Αρχεία αυτού που βρίσκονται στη Βιβλιοθήκη στο Παρίσι Academie des Inscriptions, (πάνω από 10.000 σελίδες χειρόγραφες). Συνέχεια →

Στις 15 Αυγούστου αναβιώνει η «βαρκαρόλα» ένα έθιμο το οποίο αναπαριστά την επιστροφή των Παργινών και των Ιερών Κειμηλίων στην ελεύθερη πλέον πόλη της Πάργας, αφού σύμφωνα με την ιστορία της πόλης, οι κάτοικοι εγκατέλειψαν την Πάργα, όταν αυτή πουλήθηκε από τους Άγγλους στον Αλή Πασά το 1819. Συνέχεια →

Ομολογώ ότι τη λέξη αυτή, απλουταριά, την πρωτοάκουσα μικρός, πολύ μικρός. Είχα κάνα δυο χρόνια καβαλικέψει την πρώτη δεκαετία της ζωής μου. Ήταν απόγιομα, όταν είχα αναλάβει εγώ και ο ξάδερφός μου να φυλάμε τα γίδια της γειτονιάς, εργολαβικά. Μιλάμε για μεροκάματο. Βγάζαμε το χαρτζιλίκι μας. Εμείς, όμως στην ουσία δεν τα φυλάγαμε. Τα παρατούσαμε στις λάκκες και «όποιος θα έσκουζε το χωράφι του». Το έκαναν «καλοκαιρινό!». Ήμασταν φυσικά απασχολημένοι, καθόσον επιδιδόμασταν στο άθλημα της χαρτοπαιξίας. Μια – δυο – εκατόν δύο φορές, ώσπου ξεκάμπισε η Αποστόλαινα με κάτι στούμπια στα χέρια, άλλο πράμα. Είχε και μεγάλη δύναμη και δυνατή φωνή. Άχαξε ο τόπος. «Μωρέ διαολοσκυλ(ι)σμένα αφήκαταν τ’ς γίδις απλουταριά και δεν άφ’σαν τίποτε στο χωράφ’. Θα σας στ(ου)μπίσω στο γ’δί μωρέ ζαλοταραμένα». Συνέχεια →

Χριστούγεννα… Στην καρδιά του χειμώνα, που πολλές φορές στην Ήπειρο είναι βαρύς. Παραδόσεις και έθιμα, με επιρροές από τη θρησκεία, αλλά και τον αγώνα για την καθημερινότητα έρχονται από το βάθος του χρόνου, στην Ήπειρο και τηρούνται έως σήμερα. Συνέχεια →

Η παράδοση σε όλες τις εκφάνσεις της -ιστορικές, θρησκευτικές, λαϊκές, οικογενειακές- είναι φωτεινός οδηγός για τις επόμενες γενιές. Δόξα τω Θεώ, η πατρίδα μας έχει τόσους και τέτοιους ανεκτίμητους πολιτιστικούς θησαυρούς που πρέπει να τους έχουμε πάντα σαν πρότυπο για να πορευτούμε στη σημερινή εποχή η οποία ταλανίζεται από ξεπεσμό των θεσμών και των ιδανικών μας. Πρέπει η παράδοση να είναι ριζωμένη βαθειά στην ψυχή και στην καρδιά μας, στη συνείδησή μας, πρέπει να προστατεύουμε ως κόρην οφθαλμού τα ήθη και έθιμά μας. Συνέχεια →

Από σήμερα (του Προφήτη Ηλία) διανύουμε ήδη την κατ’ εξοχήν περίοδο των παραδοσιακών πανηγυριών, τα οποία θα κορυφωθούν τις ημέρες του Δεκαπενταύγουστου, με τη συμμετοχή και εκατοντάδων αποδήμων Ηπειρωτών που θα επισκεφθούν την πατρώα γη τους.
Συνέχεια →