Category Archives: ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Το εργαστήριο κρατά αποστάσεις τόσο από την παρουσίαση υπό μορφή διαλέξεων όσο και από τη σεμιναριακή δομή άλλων εγχειρημάτων. Προσεγγίζει φιλοσοφικές ερωτήσεις και αναζητήσεις, αναδιατυπωμένες ώστε να αγγίζουν την εποχή και τον σύγχρονο άνθρωπο, και αναπτύσσει τον προβληματισμό με τη σωκρατική μέθοδο των ερωτήσεων και απαντήσεων, ωθώντας τους συμμετέχοντες να δώσουν οι ίδιοι τις απαντήσεις ή να θέσουν οι ίδιοι τα ερωτήματα, τους περιορισμούς, τους κανόνες. Συνέχεια →

Λέγει ο Επίκουρος «Ο θάνατος δεν σημαίνει τίποτε για εμάς, γιατί όταν υπάρχουμε ο θάνατος δεν είναι παρών, ενώ όταν ο θάνατος είναι παρών εμείς έχουμε πάψει να υπάρχουμε» Οι Επικούρειοι δεν συμμερίζονταν την κοινή πίστη στην ύπαρξη ζωής μετά θάνατον και θεωρούσαν ότι με τον θάνατο όλα τελειώνουν καθώς δεν έβλεπαν κάποιο αποδεικτικό στοιχεία για την ύπαρξη της υποτιθέμενης μετά θάνατον ζωής. Σύμφωνα με τον Επίκουρο η αναμονή κι ο φόβος του θανάτου είναι η μεγαλύτερη από όλες τις αγωνίες, τόσο σε διάρκεια όσο και σε ένταση. Αυτή οδήγησε και στην δημιουργία της πίστης περί μετά θάνατον ζωής η οποία όμως δημιουργεί αγωνία στους ανθρώπους καθώς συνεπάγεται είτε μια αιωνιότητα ευτυχίας για τους ηθικούς, είτε μια αιωνιότητα δυστυχίας για τους ανήθικους. Οι Επικούρειοι διαλύουν και τερματίζουν αυτήν την αγωνία μην πιστεύοντας στο περί μετά θάνατον ζωής. Αλλωστε κάθε φιλόσοφος ως αναζητητής της Γνώσης και της Δύναμης, οφείλει να γνωρίζει κι όχι να πιστεύει, ό,τι δεν γνωρίζει το αναζητά, αλλά ποτέ δεν πέφτει στην δεισιδαιμονία της πίστης. Συνέχεια →

Ἕνας παράξενος, ἕνας ξένος, ἕνας παράφρων, ἢ ἁπλῶς ἕνας δημιουργικὸς ποὺ ἡ προσωπικότητά του δὲν ταιριάζει ἀκριβῶς μὲ τοὺς ἄλλους. Τὸ σύστημα ὅμως τὸν θέλει καὶ τὸν παρακινεῖ νὰ γίνει σὰν ὅλους τοὺς ἄλλους. Ἂν νιώθει ἄσχημα, ἂν εἶναι λίγο διαφορετικό, καὶ δὲν μπορεῖ νὰ ἀλλάξει τὶς ἰδέες του ἢ νὰ ἀλλάξει τὴν συμπεριφορά του, πρέπει νὰ προσαρμοστεῖ στὴν προδιαγεγραμμένη μέθοδο, ὥστε νὰ γίνει ἔμπιστο, νὰ δημιουργεῖ φιλίες, νὰ μὴν νιώθει περίεργα, διαφορετικὸ ἢ μόνο. Θὰ πρέπει νὰ ἐνταχθεῖ στὸ σύστημα. Συνέχεια →

Ο ατελής χωρισμός κράτους και κοινωνίας είναι εξ ίσου χαρακτηριστικός για τη νεοελληνική κοινωνία όσο και η ασάφεια των σχέσεων ανάμεσα σε έθνος και κράτος. Η σύμπτωση έθνους και κράτους μέσα στα όρια του σύγχρονου εθνικού κράτους, το όποιο στο εσωτερικό του είχε ξεπεράσει κάθε είδους φεουδαλικούς και πατριαρχικούς κατακερματισμούς ή τοπικισμούς, ενώ προς τα έξω πρόβαλλε ως ομοιογενές και συμπαγές οικονομικό και πολιτισμικό σύνολο, αποτέλεσε τη μορφή, με την οποία πραγματώθηκε ο αστικός εθνικισμός και κατ’ επέκταση η πολιτική κυριαρχία της αστικής τάξης, σε τυπικές τουλάχιστον ιστορικές περιπτώσεις. Απ’ αυτό συνάγεται αρνητικά, αλλά ξεκάθαρα, ότι η διηνεκής διάσταση έθνους και κράτους στη νεοελληνική ιστορία, ήτοι η αδυνατότητα σύμπτωσης τους με τη μορφή του εθνικού κράτους, αποτελεί αυτή καθ’ αυτή σημείο ελλιπούς ανάπτυξης τού αστικού στοιχείου. Συνέχεια →

Ο Σωκράτης με τη φράση του «ἓν οἶδα ὅτι οὐδέν οἶδα» θεωρούσε ότι η κατάκτηση της αυτογνωσίας είναι το προπύργιο της γνώσης. Σύμφωνα με τον Ξενοφώντα, το “ἓν οἶδα ὅτι οὐδέν οἶδα” συνδέεται επίσης με την απάντηση τη Πυθίας πως o Σωκράτης είναι σοφότερος, αφού είχε επίγνωση της άγνοιάς του. Παλαιότερα από τον Σωκράτη ο λυρικός ποιητής Πίνδαρος προκειμένου να τονίσει τη σημασία της αυτογνωσίας είχε πει χαρακτηριστικά «Μάθε ποιος είσαι και γίνε τέτοιος». Συνέχεια →