Έχουν περάσει πολλές δεκαετίες από τότε που ο Γιώργος Σεφέρης, ο Κωστής Παλαμάς, ο Χένρυ Μίλερ και δεκάδες άλλοι λόγιοι και περιηγητές της εποχής άντλησαν έμπνευση από το «Βόσπορο» του Σαρωνικού. Το φως και τις στέγες του, τις φιδίσιες όχθες, τις κορυφογραμμές, τα κατάρτια… Τα καλά νέα είναι πως το μικρό καταπράσινο νησάκι με τ’ αρχοντικά και τ’ ασβεστωμένα σπίτια, παραμένει γραφικό κι αναλλοίωτο στους καιρούς· με ΄κείνη την ανέμελη νησιώτικη φυσιογνωμία που σε κάνει να νιώθεις σαν στο σπίτι σου.
Όμως τίποτα δεν τελειώνει εδώ. Η αντικρινή Τροιζήνα προσφέρεται για οικολογικές και αρχαιολογικές εξορμήσεις ενώ η χερσόνησος των Μεθάνων σαν άλλο νησί σε καλωσορίζει στις ιαματικές πηγές, στο ηφαίστειο και τη μυστηριακή της αύρα. Εδώ θα απολαύσεις φρεσκότατο ψαράκι σε μοναχικά ταβερνάκια πλάι στο κύμα, θα ανακαλύψεις ξεχασμένους οικισμούς, θα αγναντέψεις σπάνια πουλιά, θα κάνεις πεζοπορία ανάμεσα σε ηφαιστειακούς κρατήρες. Η ευρύτερη περιοχή του Δήμου Τροιζηνίας αποτελεί έναν εναλλακτικό προορισμό για κείνους που αποζητούν τη γαλήνη και την ηρεμία μακριά από τη μαζικότητα.
«Πέρασμα χωρίς τέλος»
«Σαν φτάνεις στον Πόρο έχεις την αυταπάτη πως βλέπεις βαθύ όνειρο. Ξάφνου η γη σε ζώνει απ’ όλες τις μεριές και το βαπόρι στριμώχνεται σ’ ένα στενό πέρασμα που δείχνει να μην έχει τέλος…» γράφει ο Χένρυ Μίλερ για τον στενό πορθμό που χωρίζει το λιμάνι του Πόρου από τις νοτιοανατολικές ακτές της Αργολίδας. Χτισμένος αμφιθεατρικά πάνω σε δύο λόφους αποτελεί, όπως δηλώνει τ’ όνομά του, το «πέρασμα» που ενώνει το Σαρωνικό με την Πελοπόννησο. Στα δυτικά οι βαθυκόκκινες βουνοκορφές των Μεθάνων κι απέναντι ο Γαλατάς με τα περιβόλια και τις λεμονιές. Μια ανάσα από τον Πειραιά, την Αθήνα, το Ναύπλιο το νησί είναι εδώ και χρόνια καθιερωμένος προορισμός σαββατοκύριακου. Σε μία-μιάμιση ώρα, με αμάξι, πλοίο ή δελφίνι βρίσκεσαι αγκαλιά με γραφικά λιμάνια και πευκόφυτες ακτές. Συνήθως χωρίς πρόγραμμα. Κι είναι αυτή η αίσθηση του αυθόρμητου που αφήνει τις καλύτερες των αναμνήσεων.
Σφαιρία και Καλαυρεία
Το νησί που πρωτοκατοικήθηκε την 3η χιλιετία π.Χ. είναι χτισμένο πάνω σε δύο λόφους (νησάκια) που ενώνονται με μια μικρή διώρυγα. Ο πρώτος, όπου σήμερα βρίσκεται η πόλη του Πόρου είναι ηφαιστειακής προέλευσης και ονομαζόταν Σφαιρία από το όνομα του Σφαίρου, ηνίοχου του άρματος του Πέλοπα. Το δεύτερο και μεγαλύτερο ονομαζόταν Καλαυρεία (καλή αύρα) κι ήταν το νησί του Ποσειδώνα, στον οποίο λέγεται ότι το παραχώρησε ο Απόλλωνας ως αντάλλαγμα για τους Δελφούς. Κατά τον 7ο π.χ. αιώνα ο Πόρος γνωρίζει μεγάλη ακμή και αποτελεί έδρα της ναυτικής αμφικτιονίας της Καλαυρείας, της συμμαχίας δηλαδή μεταξύ επτά πόλεων της ευρύτερης περιοχής.
Τον 18ο και 19ο αιώνα ο Πόρος γίνεται μεγάλο ναυτικό κέντρο και συμμετέχει στην Επανάσταση. Από εδώ ξεκίνησε ο συμμαχικός στόλος για τη νικηφόρα ναυμαχία του Ναβαρίνου και το 1828 οι εκπρόσωποι των μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων συγκεντρώθηκαν στο νησί για να καθορίσουν τα σύνορα του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους.
Από τον Στράβωνα και τον Παυσανία, μέχρι τα χρόνια της τουρκοκρατίας και τον αιώνα μας, μια σειρά ευρωπαίων περιηγητών, ποιητών, συγγραφέων και λογίων της γενιάς του ‘30 βρίσκουν στο νησί «καταφύγιο» έμπνευσης και δημιουργίας. Στην αρχοντική, πέτρινη «βίλα Γαλήνη» δυτικά του λιμανιού -κτήριο του 1893- τόσο ο Μίλερ όσο και ο Σεφέρης, περνούσαν τις διακοπές τους δημιουργώντας. Ο Σεφέρης έγραψε εδώ την περίφημη «Κίχλη» και σειρά ποιημάτων με αναφορές στον Πόρο. Γράφει πως «ο Πόρος έχει κάτι από τη Βενετία: Κανάλι, επικοινωνία ανάμεσα στα σπίτια με βάρκες, χλιδή, νωχέλεια, αισθησιακό πειρασμό…» Κι είναι γεγονός ότι ακόμη το νησί κρατά κάτι από εκείνη την παλιά αίγλη και γοητεία του.
Στην προκυμαία
Η σχέση του Πόρου με τον Πειραιά έφερε το νησί κοντά στα αστικά πρότυπα επηρεάζοντας την αρχιτεκτονική της πόλης που θυμίζει κάτι μεταξύ κυκλαδίτικων νησιών και παλιάς Αθήνας. Πολλοί αριστοκράτες αθηναίοι ήρθαν και έχτισαν τα αρχοντικά τους στο νησί. Από την προκυμαία, εμπορικό κέντρο του νησιού, ξεκινούν τα ψαροκάικα και οι βάρκες για τις γύρω ακτές. Τον Γαλατά, τα Μέθανα, τον Πειραιά. Από δω θα αγοράσεις φρέσκο πρωινό ψάρι απευθείας απ’ την ψαρόβαρκα και θα περπατήσεις κατά το σούρουπο απολαμβάνοντας τη γαλήνη του λιμανιού που βλέπει δυτικά. Βοκαμβίλιες, πασχαλιές, γεράνια μπλέκονται αρμονικά με τα ψηλά κατάρτια των ελλιμενισμένων ιστιοφόρων και τα ταβερνάκια, τα μπαρ και τα καφέ, που αραδιασμένα στη σειρά περιμένουν το Μάη να γεμίσουν από κόσμο και νεολαία. Κάθε πρωί μαζί με τις ψαρόβαρκες και τα γλαροπούλια, ντόπιοι θαμώνες και επισκέπτες -όλοι γνωστοί- μαζεύονται στα καφενεία δίπλα στην αγορά για φρέσκο γαλακτομπούρεκο και αμυγδαλωτό, τάβλι, καφέ και κουβεντούλα.
Σημεία αναφοράς της πόλης αποτελούν τα κτήρια του Δημαρχείου, ένα ιστορικά διατηρητέο μνημείο σε σχέδια του Τσίλερ, το αρχαιολογικό μουσείο και το παλιό Δημοτικό στην άλλη άκρη της προκυμαίας. Το σχολείο που ήταν δωρεά του Ανδρέα Συγγρού φιλοξενεί σήμερα συνέδρια και εκδηλώσεις, ενώ από φέτος θα στεγάσει και το νεοσύστατο λαογραφικό μουσείο του νησιού, που ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Συλλόγου Γυναικών Πόρου. Το μουσείο συγκεντρώνει φορεσιές, έπιπλα, εργαλεία, σκεύη και φωτογραφίες από δωρεές ντόπιων. Κάθε τέλη του Ιούλη θα συναντήσεις εδώ τη «Γιορτή της λεμονιάς», με έκθεση από τοπικά προϊόντα και χειροποίητα γλυκά του κουταλιού φτιαγμένα από τις γυναίκες του συλλόγου. Στα πλαίσια της γιορτής οργανώνονται ομιλίες, συναυλίες και δρώμενα με συμβολική συμμετοχή του κοινού. Τα έσοδα από τις εκδηλώσεις πηγαίνουν σε παιδιά και οικογένειες του νησιού που έχουν ανάγκη.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο φιλοξενεί στους δύο ορόφους του εκθέματα από όλη την Τροιζηνία και την Ερμιόνη, μια περιοχή με σπουδαίο αρχαιολογικό παρελθόν. Θα δείτε γλυπτά, επιγραφές και αρχιτεκτονικά μέλη από την Τροιζήνα, την Καλαύρεια και τα Μέθανα καθώς και δείγματα από αρχιτεκτονικές τερακότες, που προέρχονται από την κεράμωση των κτηρίων του Ιερού του Ποσειδώνα. Τα ερείπια του ναού συναντάς στο κατάφυτο βόρειο τμήμα του νησιού, εννέα χιλιόμετρα από την πόλη του Πόρου. Πρόκειται για ένα μεγαλοπρεπές κτίσμα δωρικού ρυθμού, που χρονολογείται από τον 6ο αιώνα. Στο ναό κατέφυγε το 322 π.Χ ο Δημοσθένης κυνηγημένος από τους Μακεδόνες κι έδωσε τέλος στη ζωή του πίνοντας το κώνειο. Από τα πιο εντυπωσιακά εκθέματα του μουσείου είναι η γωνιακή πήλινη σίμη από το Ιερό της Αφροδίτης Ακραίας στην Τροιζήνα κι ένα μαρμάρινο πόδι υπερφυσικού μεγέθους από ανδριάντα των ρωμαϊκών χρόνων, που βρέθηκε τυχαία στο ιερό του Ποσειδώνα. Στον δεύτερο όροφο εκτίθενται κυρίως κεραμικά αγγεία και ειδώλια των μυκηναϊκών, κλασικών, ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων από την ευρύτερη περιοχή της Τροιζηνίας, των Μεθάνων και της Ερμιόνης.
Παλιά Χώρα
Κάτω από το ιστορικό ρολόι απλώνεται κεραμοσκέπαστη η παλιά χώρα του Πόρου, ιδανική να την περπατήσεις όλη μέσα από τ’ ασβεστωμένα σκαλιά και τα σοκάκια, τα χρωματιστά παράθυρα και τις αυλές. Σκαλί-σκαλί φτάνεις ως την Χατζοπούλειο Βιβλιοθήκη της πλατείας Κορυζή που φιλοξενεί και μόνιμη εικαστική έκθεση με θέμα τα κοχύλια και τη θάλασσα. Από δω ανεβαίνεις στο Καστέλι, για να δεις από κοντά το Ρολόι, σήμα κατατεθέν του νησιού, που κτίστηκε το 1927 σε θέση ώστε να είναι ορατό από παντού. Στην περιοχή γύρω από το ρολόι χτίστηκαν το 1463 και οι πρώτες κατοικίες του Πόρου. Από δω αγναντεύεις αμφιθεατρικά όλη την παλιά χώρα και το λιμάνι, το κανάλι και τις ακτές του Γαλατά.
Ένας άλλος ωραίος περίπατος είναι αυτός που ακολουθεί τα σκαλοπάτια αριστερά από τη βιβλιοθήκη. Από δω συναπαντάς πρώτα το κτίριο Δεϊμέζη, ένα αρχοντικό χτισμένο με γκρίζα και κόκκινη πόρτα κι ύστερα την πλατεία του Άη-Γιώργη με τον ομώνυμο μητροπολιτικό ναό που κοσμούν τοιχογραφίες του Παρθένη. Δίπλα στην πλατεία, το μαγαζί του Γρίβα με τις εντυπωσιακές πόρτες και ο «Πλάτανος» μια από τις δύο ταβέρνες της παλιάς χώρας. Εδώ βρίσκεται και το παλιό υδραγωγείο του νησιού. Λίγο παραπάνω η ταβέρνα του Δημήτρη προσφέρει χορταστικές μερίδες από κρεατικά, ψημένα με μαεστρία. Σπεσιαλιτέ του το ιδιαίτερο μπιφτέκι –μόνο με κιμά και μυρωδικά- και η σταβλίσια μπριζόλα. Αν θες να συνεχίσεις την ανάβαση ακολουθώντας βόρεια πορεία, θα φτάσεις ως την κορυφή του λόφου όπου είναι το χαραγμένο μονοπάτι που σε οδηγεί σε δέκα λεπτά στην Πούντα και το εκκλησάκι του Αγ. Αθανασίου. Από εδώ πάνω οι ρομαντικοί θα απολαύσουν το καλύτερο ηλιοβασίλεμα του νησιού με υπέροχη θέα στην πόλη το Πόρου και τον αργολικό ως τις βουνοκορφές της Τροιζήνας και των Μεθάνων. Για φαγητό με θέα τη θάλασσα προτίμησε την «Όασις», μια από τις καλύτερες ταβέρνες της προκυμαίας, που προτιμούν και οι ντόπιοι.
Ο γύρος του νησιού
Κι ενώ ακόμα και χωρίς μεταφορικό μέσο, οι εικόνες της χώρας και του λιμανιού είναι αρκετές να γαληνέψουν την ψυχή σου, ο γύρος του νησιού -παρότι δεν ξεπερνά τη μία ώρα- κρύβει πανέμορφες διαδρομές αλλά και δυο από τις πιο αγαπημένες παραλίες του Αργοσαρωνικού. Ακολουθώντας τον παραλιακό δρόμο με ανατολική κατεύθυνση θα βρεις το Ασκέλι, μια μεγάλη αμμουδιά κάτω από τους πευκόφυτους λόφους. Σε ελάχιστα χιλιόμετρα από δω, μέσα στα πεύκα, τα πλατάνια και τα τρεχούμενα νερά, η μονή της Ζωοδόχου Πηγής φιλοξενεί στον περίβολό της την εκκλησιά με το εντυπωσιακό τέμπλο, που φτιάχτηκε τον 17ο αιώνα στην Καππαδοκία, και οικογενειακούς τάφους αγωνιστών του ’21. Θα πιεις νερό από την ευεργετική ιαματική πηγή και θα κολυμπήσεις ακριβώς από κάτω, στην ήσυχη παραλία με τα πεντακάθαρα νερά και τα ταβερνάκια δίπλα στο πευκοδάσος.
Από τον παραλιακό δρόμο, αυτή τη φορά με κατεύθυνση δυτική, περνάς το γεφυράκι πάνω απ’ το κανάλι που ενώνει τους δύο λόφους του νησιού και κατευθύνεσαι στο Νεώριο. Θα περάσεις το Κέντρο Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων του πολεμικού ναυτικού, που βρίσκεται στη θέση του πρώτου Ναύσταθμου της ελεύθερης Ελλάδας. Το 1846, ο χώρος του διοικητηρίου αποτέλεσε το λεγόμενο παλάτι, θερινή κατοικία του Όθωνα. Μπροστά σου το Μπούρτζι, το μικρό νησάκι με το καλοδιατηρημένο κάστρο του 1827, που έχτισε ο Βαυαρός φιλέλληνας Έιντεκ.
Ακολουθώντας την ακτή μαζί με τις ψαρόβαρκες και τους κωπηλάτες του Ναυτικού Ομίλου να σ’ ακολουθούν, φτάνεις στο Νεώριο με τα ενοικιαζόμενα δωμάτια και τις ψαροταβέρνες πίσω από τις δυο μικρές, ήσυχες αμμουδιές με τις ομπρέλες. Στο Μεγάλο Νεώριο λειτουργεί και φημισμένη σχολή θαλάσσιων σπορ. Λίγο πιο κάτω μέσα σε έναν αμμουδερό κόλπο ζωσμένο από πεύκα θα βρεις μια ειδυλλιακή καταπράσινη παραλία, το Λιμανάκι της Αγάπης. Είναι μικρή με μπαρ, ομπρέλες και αρκετό κόσμο, οπότε όσο νωρίτερα την επισκεφθείς τόσο καλύτερα θα την απολαύσεις.
Η αμέσως επόμενη παραλία είναι μια γραφική κι όμορφη αμμουδιά που απλώνεται μπροστά από το διατηρητέο μνημείο του Ρώσικου Ναύσταθμου. Ο Ναύσταθμος, που χτίστηκε το 1834 για τον ανεφοδιασμό του ρωσικού στόλου στο Αιγαίο, ήταν στην κυριότητα των Ρώσων από το 1900 ως τις αρχές του 20ου αιώνα και έχει ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Μπροστά στην παραλία απλώνεται μια μεγάλη ξύλινη προβλήτα για απευθείας βουτιές καθώς χαζεύεις το αντικρινό Δασκαλιό, το μικρό νησάκι στο σχήμα της καρδιάς με μοναδικό κτίσμα ένα εκκλησάκι στο κέντρο του.
Συνεχίζοντας τη διαδρομή, διασχίζεις πια το βόρειο τμήμα του νησιού με το ναό του Ποσειδώνα και το περίφημο πευκοδάσος της Καλαυρείας. Η διαδρομή καταλήγει στη βοτσαλωτή και η ήσυχη παραλία της Βαγιωνιάς, ό,τι πρέπει για όσους θέλουν απομόνωση. Μια ήσυχη οικογενειακή ταβέρνα προσφέρει σπιτικά μαγειρευτά μέσα στο περιβόλι με την όμορφη θέα και το γραφικό ξωκλήσι. Από δω ο δρόμος επιστρέφει πίσω στο λιμάνι από τα δυτικά. Αν δεν διαθέτεις μέσο, δεν υπάρχει λόγος στενοχώριας. Βάρκες και θαλάσσια ταξί σε πάνε σε όλες τις παραλίες, τις βραχονησίδες του Πόρου και τα γύρω νησιά.
Τροιζήνα
Απέναντι στον Γαλατά, το γραφικό και πολυσύχναστο λιμάνι με τα καφέ και τις ταβέρνες, τα καΐκια πάνε κι έρχονται. Κι ενώ το θρυλικό λεμονοδάσος οδεύει προς εξαφάνιση, η εξερεύνηση της ενδοχώρας φυλά πολλές άλλες άγνωστες πτυχές του τόπου. Πρώτα περνάς μέσα από τις πολύχρωμες φυτείες με τα γαρύφαλλα κι έπειτα ακολουθείς τη σήμανση για το θρυλικό Διαβολογέφυρο. Μετά από λίγα χιλιόμετρα (δύσκολου) χωματόδρομου θα βρεθείς μπροστά σε ένα ολοζώντανο μνημείο της φύσης με παλιά πέτρινα γεφυράκια, καταρράκτες και τρεχούμενα νερά. Την τοποθεσία συντροφεύει ένας ακόμη θρύλος από τους δεκάδες του τόπου.
Σ’ ολόκληρη την περιοχή υπάρχουν διάσπαρτα τα ερείπια της Αρχαίας Τροιζήνας, πατρίδας του μυθικού Θησέα. Αναζητήστε τη σήμανση για τον αρχαιολογικό χώρο της Τροιζήνας με το Ιερό του Ιππόλυτου, που εκτείνεται μέσα σε ένα κατάφυτο περιβάλλον, τρία χιλιόμετρα από το λιμάνι. Στο δρόμο για το ιερό συναντάς έναν πύργο, τμήμα του διατειχίσματος της αρχαίας πόλης, αλλά και ένα ρωμαϊκό κτίσμα που έχει ταυτιστεί με το Ιερό των μουσών. Ο αρχαιολογικός χώρος, άγνωστος στο ευρύ κοινό, σχετίζεται με τον έρωτα της Φαίδρας για τον Ιππόλυτο, η λατρεία του οποίου συνδέθηκε με αυτήν του Ασκληπιού. Τον ναό είχε ιδρύσει ο Διομήδης, επειδή είχε γλιτώσει από την κακοκαιρία κατά την επιστροφή του από την Τροία. O περίβολος και τα κτίσματα του ιερού κτίστηκαν μεταξύ του 4ου και του 3ου αιώνα π.Χ. γύρω από έναν αρχαιότερο πυρήνα λατρείας κι η ύπαρξη σχετικών επιγραφών βεβαιώνει τη λειτουργία Ασκληπιείου στο τέμενος. Στον ίδιο χώρο ήρθε πρόσφατα στο φως η Επισκοπή, στη θέση μιας παλαιοχριστιανικής βασιλικής μεγάλων διαστάσεων, ενώ στην ευρύτερη περιοχή σώζονται αρκετά μεταβυζαντινά μνημεία με σημαντικές τοιχογραφίες.
Στο δρόμο για τα Μέθανα, ακριβώς στο μυχό του κόλπου της Επιδαύρου ο υδροβιότοπος της Ψήφτας, επίσης άγνωστος στους πολλούς, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους της χώρας κι έναν από τους λιγοστούς της νότιας Ελλάδας. Πρόκειται για μια ρηχή λιμνοθάλασσα με πλούσιους βάλτους και καλαμιώνες. Σύμφωνα με τη μυθολογία εδώ πνίγηκε ο Σάρωνας, βασιλιάς της Τροιζηνίας κυνηγώντας ένα ελάφι. Το σώμα του ξεβράστηκε κοντά στον αρχαίο ναό της Σαρωνίας Αρτέμιδας, που ο ίδιος είχε κατασκευάσει. Από τότε ο κόλπος, μεταξύ Τροιζήνας και Αττικής, πήρε τιμητικά το όνομα του Σαρωνικού. Η περιοχή που έχει κηρυχθεί ως «εξαίρετου φυσικού κάλλους» έχει τεράστια σημασία για τα μεταναστευτικά πουλιά, ενώ αποτελεί σημαντικό καταφύγιο για κύκνους, ερωδιούς και πάπιες. Η πρόσφατη ανάπλαση του χώρου με παρατηρητήρια, πλακόστρωτα μονοπάτια, ξύλινη γέφυρα και ενημερωτικές πινακίδες για τη διάβαση και την παρατήρηση των πουλιών και η αναβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος με τη φύτευση 2500 δέντρων αναμένεται να μετατρέψει την περιοχή σε πόλο έλξης επισκεπτών.
Κάτω απ’ το ηφαίστειο
Διασχίζουμε το Στενό, τη λωρίδα γης που ενώνει τα Μέθανα με την Πελοπόννησο, για να κυκλώσουμε ολόκληρη τη χερσόνησο από τα δυτικά, με κατάληξη την λουτρόπολη των Μεθάνων. Πρώτη στάση το Βαθύ. Ένα γραφικό ψαροχώρι με την ομώνυμη ακτή και τις δυο ταβέρνες πίσω από τη μικρή της μαρίνα. Λίγο πιο κάτω, στο απάνεμο λιμανάκι του οικισμού θα βρεις μαζεμένες ψαροταβέρνες, όπου θα απολαύσεις φρεσκότατο ψαράκι, ξιφία, οστρακοειδή και θαλασσινά. Από το Βαθύ, μέσα από πευκόφυτες πλαγιές ο δρόμος ανηφορίζει για την Καμένη Χώρα.
Με τα λευκά της σπιτάκια πάνω στο σκούρο κόκκινο ηφαιστειακό πέτρωμα, η Καμένη Χώρα είναι χτισμένη στη βάση της πλαγιάς ακριβώς κάτω από το ηφαίστειο. Εδώ, θα κάνεις στάση στο οινοθεραπευτήριο «Ηφαίστειο», με τα παλιά αντικείμενα και τη θέα του χωριού, για να δοκιμάσεις γεμιστές πιπεριές, φουρνιστές μελιτζάνες και τους περίφημους κρεμμυδοκεφτέδες παρέα με τους φιλόξενους ιδιοκτήτες. Ο Θοδωρής Ιωάννου επέστρεψε στον τόπο του και δεν αρκέστηκε μόνο στην ταβέρνα. Έχτισε και το υπαίθριο θεατράκι του χωριού, «για να δώσει στο μέρος ζωή» και κάθε καλοκαίρι οργανώνει εδώ το φεστιβάλ της Καμένης Χώρας που τιμούν σημαντικά ονόματα της ελληνικής μουσικής σκηνής.
Περίπου ένα χιλιόμετρο έξω από το χωριό συναντάς το σηματοδοτημένο μονοπάτι που οδηγεί στον έναν από τους 33 συνολικά ηφαιστειακούς κρατήρες που βρίσκονται διάσπαρτοι στη γύρω περιοχή. Από τον Στράβωνα, τον Παυσανία και τον Οβίδιο πληροφορούμαστε για την τελευταία έκρηξη του ηφαιστείου που τοποθετείται μεταξύ του 276 και 239 π.Χ. κι έκτοτε είναι ανενεργό. Η ανάβαση προς τον κύριο κρατήρα της «Καμένης» απαιτεί κάμποσο κόπο είναι όμως μια άκρως ενδιαφέρουσα εμπειρία. Περίπου 20 λεπτά ανάβαση πάνω στη σκούρα πέτρα, σε μια διαδρομή γεμάτη από πεύκα και τη θέα του Σαρωνικού με την Αίγινα και το Αγκίστρι να σ’ ακολουθεί. Στο τέλος του μονοπατιού βλέπεις (με γραμμένη τη λέξη Volcano) ένα μεγάλο γεωλογικό ρήγμα με κάθετα βαθιά τοιχώματα. Κι ενώ νομίζαμε πως φτάσαμε στον κρατήρα διαβάζω πως ο κύριος ηφαιστειακός κρατήρας, με διάμετρο 100 και βάθος 50 μέτρα, είναι λίγα μέτρα δεξιότερα, στα 425 μέτρα υψόμετρο.
Μετά την «Καμένη» ο δρόμος κατηφορίζει προς τον παραλιακό οικισμό του Αγίου Γεωργίου με το λιμανάκι και την ομώνυμη εκκλησιά. Στην άκρη του μόλου θα δεις ένα βυθισμένο πλοίο, το «τσιμεντωμένο καράβι», απομεινάρι των Γερμανών από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Από δω θα ανεβείς ως την Κουνουπίτσα, ένα μικρό χωριουδάκι, πατρίδα του οπλαρχηγού Δεδεγκίκα. Το βλέμμα σου θα κλέψουν τα διάσπαρτα ξωκλήσια της περιοχής, που αξίζει να επισκεφθείς για τις σπάνιες τοιχογραφίες και τα μοναδικά αρχιτεκτονικά τους στοιχεία.
Δεκάδες μύθοι και θρύλοι συντροφεύουν την ευρύτερη περιοχή που, όπως μαρτυρούν τα ευρήματα, κατοικείται από τη νεολιθική εποχή (4.000 π.χ.). Στο λόφο Παλαιόκαστρο βρισκόταν η πόλη των Αρχαίων Μεθάνων, από την οποία σώζονται τμήματα των τειχών της ακρόπολης, ενώ ερείπια της αρχαίας πολιτείας σώζονται και μέσα στη θάλασσα. Στην περιοχή ανακαλύφθηκε οικισμός Μυκηναϊκής Εποχής , τόπος λατρείας – πιθανόν του Ποσειδώνα. Πολλά ακόμη μνημεία σώζονται διάσπαρτα · τα ερείπια του πύργου – αρχαίου ελαιουργείου στη θέση Θρονί, το κάστρο του Φαβιέρου και τμήματα του τείχους του Νικία στο Στενό καθώς και ίχνη κυκλώπειων τειχών στο λιμάνι των Μεθάνων. Στην περιοχή υπάρχουν περισσότερες από 100 τοποθεσίες με λείψανα πρωτοελλαδικής εποχής και 220 σημεία με αρχαιότητες… ιδανικός τρόπος να τις εξερευνήσεις, η πεζοπορία. Σε όλη τη χερσόνησο ένα εκτεταμένο και καλά σηματοδοτημένο δίκτυο μονοπατιών προσφέρει πολλές δυνατότητες για περπάτημα.
Στις πηγές των Μεθάνων
Στον θαλασσινό Άγιο Νικόλαο απολαμβάνεις τη μοναχική γαλήνη της θάλασσας με το «Οινομαγειρείο του Παυσανία» ένα μοναχικό ταβερνάκι πάνω από την ακτή να τρατάρει φρέσκους θαλασσινούς μεζέδες με θέα το Αγκίστρι. Αν είσαι τυχερός το καλοκαίρι θα δεις εδώ δεκάδες δελφίνια και φώκιες να ταξιδεύουν κατά μήκος της ακτής. Στην αρχαιότητα βρισκόταν εδώ τα λεγόμενα Λουτρά του Παυσανία, μια από τις έξι ιαματικές πηγές της περιοχής την οποία θα βρείτε λίγα μέτρα πιο πέρα από τον οικισμό, ακριβώς επάνω στην ακτή.
Θειούχες και χλωρονατριούχες, οι πηγές είναι αποτέλεσμα ηφαιστειακής δράσης και η θεραπευτική τους αξία είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Η οργανωμένη χρήση τους ξεκινά το 1870, ενώ το 1930 αρχίζει να λειτουργεί το πρώτο δημόσιο υδροθεραπευτήριο. Κατάλληλες για πάρα πολλές παθήσεις, οι πηγές χάρισαν στο παρελθόν μεγάλη φήμη στην περιοχή. Σήμερα το ανακαινισμένο υδροθεραπευτήριο με τα ανοιχτόχρωμα νερά και την έντονη μυρωδιά του θείου σε υποδέχεται στα Μέθανα. Το μικρό λιμανάκι με τα σκάφη και τις ψαρόβαρκες και το πευκόφυτο νησάκι των Αγίων Αναργύρων με την ομώνυμη εκκλησιά δίνουν γραφικές πινελιές στον οικισμό.
Κάποιοι ψαρεύουν, κάποιοι πίνουν καφέ κι άλλοι περπατούν κατά μήκος του νησιού και της ήσυχης προκυμαίας. Μια ατμόσφαιρα από τα περασμένα σε κατακλύζει. Ίσως τα θρυλικά Μέθανα να έμειναν λίγο πίσω απ’ αυτόν τον ξέφρενο ρυθμό της (δήθεν) ανάπτυξης, κάπως έτσι όμως κατάφεραν και διατήρησαν ακέραια την παραδοσιακή τους ταυτότητα. Προσβλέπουν πια σε ένα μέλλον «εναλλακτικό» με τους νέους να αναλαμβάνουν πρωτοβουλία και να οργανώνουν πεζοπορίες, φεστιβάλ, συλλόγους κι ομαδικές δράσεις. Εδώ, θα αναζητήσεις και θα βρεις τους κατάλληλους ανθρώπους που θα σ’ οδηγήσουν στα μυστηριακά μονοπάτια του τόπου. Κι ένα είναι σίγουρο· πως σε κάποιο απ’ αυτά θα εντοπίσεις το δικό σου (απόρρητο) λημέρι. [Από το περιοδικό Έπαθλο, helectra]
ΕΛΛΑΣ 